Aan de Avenida Marqués de Sotelo rijgen de prachtige bouwwerken die zo kenmerkend zijn voor de stad zich aaneen. Je ziet er onder meer indrukwekkende jugendstilgevels; vooral in het zachte avondlicht of later bij het licht van de straatlantaarns komen ze bijzonder mooi uit. De Plaza del Ayuntamiento met het verlichte stadhuis is ook ’s avonds een mooi plein voor een wandelingetje.
Auto’s en bussen verdringen elkaar op de rijbaan, voetgangers proberen hun weg te vinden op de drukke trottoirs: de avenida tussen de Plaza del Ayuntamento en het Estación del Norte is niet de handigste plek om de blik omhoog te wenden. Niettemin loont het de moeite naar boven te kijken en om de prachtige gevels van de gebouwen te bewonderen. Ze getuigen van de vroegere rijkdom van de stad en van de liefde van de architecten voor decoratieve details.
Goede reis
Dagelijks stromen tienduizenden forensen door het Estación del Norte , zonder oog te hebben voor de jugendstilarchitectuur en voor de keramiekmozaïeken, die van het Noordstation een sieraad van het modernismo maken. Het is in 1917 gebouwd en – hoe kan het anders in Valencia – de gevel is versierd met allerlei sinaasappelmotieven. De plafonds en de muren van de ingangspartij zijn met keramiekmozaïeken versierd. Ook de grote wanddecoratie in de voormalige cafetería is van dit materiaal samengesteld. Wie het station via de ingang rechts betreedt, kan de mozaïek bijna niet missen. En kun je ook de tekst ‘Goede reis’ in mozaïek vinden? Tip: zoek in de ingangspartij.
Namen zijn vaak een spiegel van de politiek en van politieke veranderingen. In Spanje komt het regelmatig voor dat belangrijke straten en pleinen een andere naam krijgen. Een mooi voorbeeld is het plein bij het stadhuis. Tijdens de tweede republiek was het plein vernoemd naar de president van de eerste republiek: Plaza Emilio Castelar. Na de zege van Franco werd het de Plaza del Caudillo. Tijdens de beginjaren van de jonge democratie werd het plein in 1979 omgedoopt in Plaza del País Valenciano (Plein van het Land Valencia), en tien jaar later uiteindelijk tot Plaza del Ayuntamiento (Stadhuisplein). Met deze politiek neutrale aanduiding is een naamsverandering de komende jaren niet te verwachten. Maar je weet maar nooit …
Zekerheid uit steen gehouwen
Gerenommeerde verzekeringsmaatschappijen demonstreerden in de eerste helft van de vorige eeuw hun welstand door middel van pompeuze bouwwerken. Een mooi voorbeeld hiervan is het gebouw van La Unión y El Fénix Español , dat je direct rechts ziet als je met je rug naar het station richting stadhuis kijkt. Bovenop troont ook vandaag de dag nog het symbool van de verzekeraar: een fenix, die op het punt lijkt te staan zijn berijder van zich af te werpen. Iets verderop, aan de linkerkant van de straat, siert een opvallende toren het als Casa del Chavo bekend staande hoekgebouw uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Vroeger werd een munt van 5 cent een chavo genoemd, die de arbeiders in het sociale fonds stortten dat hier zijn zetel had.
Zenuwcentrum van de stad
De Plaza del Ayuntamiento (Stadshuisplein) vormt de spil van de stad. Tal van buslijnen uit allerlei richtingen komen hier samen. Ook vinden hier grote volksbijeenkomsten plaats, variërend van Fallas-vuurwerk en voetbalfeesten tot demonstraties en politieke manifestaties.
Het driehoekige plein wordt omringd door enkele prachtige gebouwen, zoals het Edificio Vitálico en La Equitativa aan de zuidkant. Ook in deze twee gebouwen waren ooit rijke verzekeringsmaatschappijen gevestigd. Het meest opzienbarend is misschien wel het Edificio de Correos . Dit pand, het hoofdpostkantoor, werd in 1922 geopend na een bouwperiode van zeven jaar. Het is al van verre te herkennen aan de stalen telecommunicatietoren die boven het gebouw uitrijst. Ook als je geen ansichtkaarten naar huis wilt sturen, is het leuk om binnen even een kijkje te nemen. De hal met de loketten wordt overspannen door een enorme glazen koepel met in het midden het wapen van de stad.
Het stadhuis en de balkonscène
Op de Plaza del Ayuntamiento valt je waarschijnlijk als eerste het stadhuis op, dat getooid is met een sierlijke voorgevel. Het is haast niet te geloven dat dit gebouw pas in 1934 werd voltooid, omdat de versieringen en beelden sterk aan de barok doen denken. Het balkon aan de voorgevel is medio jaren zestig aangebracht in opdracht van dictator Franco, zodat hij vanaf daar het volk kon toespreken. Maar zelfs in het post-Francotijdperk moest je van naam zijn om bij feestelijke evenementen op het balkon te mogen plaatsnemen. Pas sinds 2015 mag ook het ‘voetvolk’ er gebruik van maken om van het uitzicht te genieten of om een foto te maken. Als je op doordeweekse dagen ’s ochtends mensen op het balkon ziet staan, moet je zeker proberen het stadhuis van Valencia binnen te gaan. Loop gewoon langs de politieagenten bij de ingang en beklim de grote marmeren trap. En als het met de balkonscène niet lukt, kun je op dezelfde verdieping het Museum van de geschiedenis van de stad bezoeken.
Hoewel stierenvechten de populariteit van voetbal niet kan benaderen, is in de Plaza de Toros altijd wel iets te doen. Zijn er geen stierengevechten, dan trekken muziekoptredens, politieke bijeenkomsten of het kerstcircus het publiek naar de arena. Rond Fallas komen de bekendste stierenvechters, die op een avond doorgaans zo’n tienduizend euro verdienen, naar Valencia. In de Plaza de Toros dingen drie toreros naar de gunst van het publiek, dat uiteindelijk uitmaakt wie van de drie het best gepresteerd heeft.
Om de hoek
Direct naast het Estacion del Norte staat de sobere, ronde stierenvechtersarena Plaza de Toros (C. Játiva 28), met plaats voor twaalfduizend toeschouwers. Soms treden hier nog toreros op, maar ook vinden er rockconcerten en politieke bijeenkomsten plaats, slaat het circus er zijn tenten op en sinds kort worden er ook bierfeesten in Beierse stijl gehouden. Boven de ingangen zijn de woorden sol en sombra aangebracht; via deze ingangen kom je bij een plaats in de zon of de schaduw; een plekje in de schaduw is overigens iets duurder. Als je meer over stierenvechten te weten wilt komen, bijvoorbeeld voor of na je bezoek aan de arena, kun je het best een bezoekje brengen aan het kleine Museo Taurino , boven de winkelpassage links van de Plaza de Toros.
Niet ver van de Plaza del Ayuntamiento, via de Calle de la Barcas, staat het gebouw van de Banco de Valencia , met zijn balkons, stuukwerk en ornamenten. Vooral ’s avonds, in het licht van de schijnwerpers, baadt de bank in een bijzonder licht. Geheel volgens het motto ‘Meer schijn dan zijn’ ging de bank tijdens de recente economische crisis failliet en moest met geld van Europese Centrale Bank gered worden.