Valencia’s levensader – Jardines del Turia
Door een gebrek aan neerslag zijn de meeste parken in Valencia niet erg groen, maar dat wordt goedgemaakt door het actieve leven. Een goed voorbeeld daarvan is het enkele kilometers lange Turia-park. Hier kunnen de Valenciano’s en mensen die voor een stedentrip op bezoek zijn in Valencia op adem komen – of buiten adem raken. Het park in de voormalige bedding van de rivier de Turia vormt de groene long van de stad.
De Romeinen stichtten Valencia aan een bocht van de rivier de Turia, die niet alleen diende ter verdediging van de stad, maar tevens haar levensader was. Je kunt het je tegenwoordig nauwelijks voorstellen, maar tot laat in de middeleeuwen was de Turia voor kleine schepen bevaarbaar. Maar hoe meer de stad groeide, hoe verder de rivier verdroogde, totdat uiteindelijk nog maar een mager stroompje door de bedding slingerde. Tot 1957, toen hevige regenval in het binnenland het beekje in een allesvernietigende watermassa veranderde die half Valencia onder water zette. Na deze grote overstroming werd besloten de Turia zuidelijk van de stad om te leiden. Wie vandaag de dag van het vliegveld naar de stad rijdt, steekt een nieuwe, brede rivierbedding over, waar overigens nog nooit water doorheen gestroomd heeft. En wat gebeurde er met de oude rivierbedding? De stedenbouwkundigen van de jaren zeventig zagen snelwegen voor zich zoals die in Parijs langs de Seine liggen.
Bajar al parque, ‘naar het park gaan’, is in Spanje een synoniem voor ‘vrienden ontmoeten’. De woonwijken van Valencia kennen veel pleinen met speeltoestellen voor kinderen en bankjes voor ouderen. Vooral als de scholen uit zijn, na 17 uur, is het er druk – kinderen rennen er rond, moeders wisselen de laatste nieuwtjes uit, ouderen ontmoeten elkaar en hondenbezitters discussiëren fel over politiek of voetbal. Als je de sfeer eens wilt proeven, kun je bijvoorbeeld laat in de middag iets gaan drinken in het openluchtcafé aan de Plaza Beato Gálvez ( D 6) en op je gemak rondkijken. In het centrum zijn de parken La Glorieta (ouderen met kinderen) en El Parterre (met ruiterstandbeeld van Jaime I en een enorme ficus) heel aangename plekken.
Turia park Valencia – Groen in plaats van grijs
Die plannen werden echter verworpen en in de jaren tachtig rijpte de gedachte van de oude bedding een uitgestrekt park te maken, de Jardines del Turia . Daarbij ging het niet alleen om het aanplanten van bomen en het aanleggen van ander groen, maar ging het er vooral om er een afwisselend park van te maken waar de bevolking kon verpozen. Het Turia-park strekt zich uit van het Cabecera-park aan de westelijke rand van de stad tot de Ciudad de las Artes y las Ciencias aan de oostelijke kant en bestaat uit verschillende delen. Die onderscheiden zich door verschillende gebruiksfuncties of een eigen plantenwereld. Aan de westzijde grenst het Parque de Cabecera aan het Bioparc Valencia , waar dieren rondlopen. Het volgende deel, tussen de Puente de Nou d’Octubre en de Puente de Campanar, wordt gekenmerkt door hoge bomen die in de zomer voor schaduw en koelte zorgen. In het weekend is het een geliefde pichnickplek van Zuid-Amerikaanse expats. Bij de aanleg van het volgende deel is vooral aan hardlopers gedacht. Hier staat ook een openbaar atletiekstadion (Estadi de Turia) dat voor iedereen die wil trainen toegankelijk is.
In het hart van de stad
Vanaf het hoge winkelcentrum Nuevo Centro en de Puente de las Glorias Valencianas tot de imposante stadspoort Torres de Serranos bestaat het park uit een plezierige mix van schaduwrijke bomen, wandel- en hardlooppaden en andere sportfaciliteiten, zoals een honkbalveld. Uiteraard is er ook aan de wat luiere Valenciano’s gedacht: het deel tussen de stadspoort en de Puente del Real is uitstekend geschikt voor een rustige wandeling. Ook het terrein voor het Palau de la Música is heel uitnodigend, met zijn grote vijver en de daarbij behorende waterspelen. In augustus vindt hier elk jaar het Open-Air-Kino plaats, georganiseerd door het Filminstituut van Valencia.
Spanjaarden steken alles tussen twee stukken stokbrood: jamón, tortilla, calamares. De bocadillo, de Spaanse versie van een sandwich of belegd broodje, kun je in elk café en elke bar kopen en laten inpakken. Goed om te weten als je plotseling zin hebt in een kleine picknick in het Turia Park.
Altijd iets te beleven
In het gedeelte langs de Paseo de la Alameda en tussen de Puente de la Exposición en Puente de las Flores liggen verscheidene open gedeeltes die door het jaar heen voor verschillende doeleinden gebruikt worden. In december bouwt het kerstcircus hier zijn tenten op, in maart wordt hier een deel van het nachtelijke Fallas-vuurwerk afgestoken en in juli is er in het kader van de Feria de Julio een kermis. Maar ook in andere periodes is er in dit deel van het park van alles te doen. Zo vinden hier bijvoorbeeld de Gran Feria Andaluza (een Andalusisch fiesta) en de Galicische culinaire week plaats. Kortom, laat je verrassen door wat er hier allemaal gebeurt en ga mee met de flow.
Aan het zuidoostelijke eindpunt van het Turia-park ligt de Ciudad de las Artes y las Ciencias (zie ook), de Stad van de Kunst en de Wetenschap, een groot gebouwencomplex dat in de voormalige bedding van de rivier staat. Een bloeiende chorisia, een plant met hibiscusachtige bloemen, in Viveros.
Om de hoek
Het bekendste park van Valencia, ongeveer halverwege het Turia-park, heet officieel Jardines del Real y Viveros , maar wordt meestal kortweg Viveros genoemd. De oorsprong van het park gaat terug tot een tuin die de Moorse koning Abd Al-Aziz in de 11e eeuw voor de stadspoort liet aanleggen. Het park is vooral geliefd vanwege zijn veelzijdigheid: sommigen komen er vanwege de bomen en de schaduw, anderen vanwege de sculpturen. Kinderen vermaken zich in de verkeerstuin en voeren de eenden in de kleine vijver naast het Museo de Bellas Artes de Valencia Pío V. Wie dorst heeft kan iets drinken in de biertuin naast het bescheiden Museo de Ciencias Naturales. Kortom, een levendig park. Niets voor niets is Viveros afgeleid van het werkwoord vivir (leven).