Instituto Valenciano de Arte Moderno (museum voor moderne kunst)

Het museum voor moderne kunst – het IVAM (Instituto Valenciano de Arte Moderno)

Het Instituto Valenciano de Arte Moderno (IVAM) is een must voor kunst- en cultuurliefhebbers. Het organiseert thematische tentoonstellingen van moderne kunst en besteedt daarbij veel aandacht aan fotografie en design, evenals aan beeldhouwkunst.
Het IVAM (museum voor moderne kunst) is in twee afzonderlijke panden gehuisvest (al heeft het maar één adres). Het hoofdgebouw is het IVAM Centre Julio González . Het werd geopend in 1989 en beslaat een oppervlak van 18.000 m2.

Het IVAM, gelegen aan de rand van de wijk El Carmen, is niet slechts een gebouw met tentoonstellingsruimtes. Het heeft zich tot taak gesteld om onderzoek te doen naar de moderne kunst van de 20e eeuw en deze onder de aandacht van een breder publiek te brengen. Tot de vaste collectie behoren meer dan tienduizend kunstwerken die in de vorige eeuw tot stand zijn gekomen. Veel daarvan hebben een relatie met de Spaanse scene of Spaanse kunstenaars. Van die ruim tienduizend kunstwerken vallen er alleen al ongeveer vijfduizend binnen het domein van het fotografisch design, de fotografie en fotomontage. Op deze gebieden, die het IVAM na aan het hart liggen, heeft het museum een grote kennis verworven.

Tot enkele jaren geleden was het aantal moderne kunstgaleries in Valencia op de vingers van één hand te tellen. Tegenwoordig openen met grote regelmaat nieuwe kunsttempeltjes hun deuren. Ruim tien galeries hebben zich verenigd en presenteren zich via een gezamenlijke website aan het publiek: www.lavac.es (ook in het Engels).

Van lasser tot metaalkunstenaar

De eerste van de drie permanente tentoonstellingen is gewijd aan de metaalkunstenaar Julio González, die in 1876 in Barcelona werd geboren en in 1942 in Parijs overleed. Eigenlijk wilde González, die rond 1900 in Parijs leefde en contact had met Pablo Picasso en Georges Braque, zich aan de schilderkunst wijden, maar moest vaststellen dat het talent hem daarvoor ontbrak. Hij liet de kunst voor wat ze was en werd lasser bij de toen nog jonge autofabriek Renault. Geleidelijk begon González uit ijzer figuren en vormen te buigen, te hameren en te lassen en werd daardoor, onbewust, een van de eerste metaalkunstenaars. González verwierf een naam in de Parijse kunstwereld en leerde vanaf 1923 zelfs Picasso hoe hij metaal kon gebruiken voor sculpturen. Tegenwoordig bezitten de beroemdste musea ter wereld werk van Julio González: van het Centre Pompidou in Parijs tot het Centro de Arte Reina Sofia in Madrid en het Museum of Modern Art in New York. De grootste collectie bevindt zich echter in het IVAM in Valencia.

De twee andere permanente exposities zijn gewijd aan lokale kunstenaars. Het betreft de in 1945 in de voorstad Mislata geboren beeldhouwer Miquel Navarro, wiens werk ook op diverse pleinen in de stad te zien is, en de uit Valencia afkomstige schilder Ignacio Pinazo (1849-1916), van wie het IVAM circa honderd schilderijen en zeshonderd tekeningen bezit. In de naar de kunstenaar genoemde Sala Pinazo worden steeds nieuwe selecties hieruit gepresenteerd.

Steeds iets nieuws

Het grootste deel van het museum is echter aan wisseltentoonstellingen gewijd en verandert dus voortdurend. Vooral hier komt de internationale oriëntatie van het museum tot uiting: naast architectuurtekeningen uit Buenos Aires en video art uit China zijn er in het IVAM ook tentoonstellingen te zien met werk van bijvoorbeeld Joseph Beuys, Jasper Johns, Anthony Caro, Robert Rauschenberg of Jean Tinguely. Maar vanzelfsprekend is er ook ruimte voor Spaanse kunstenaars. Zo werd er niet alleen een tentoonstelling gewijd aan de filmregisseur Bigas Luna (1946-
2013), maar ook aan een bekende tekenaar van karikaturen, Antonio Mingote (1919-2012). Zoals je kunt verwachten heeft het IVAM ook de opdracht een kunstdialoog met de bevolking te voeren. Zo vinden er regelmatig allerlei verschillende evenementen plaats: workshops voor gezinnen met kinderen, voordrachten en lezingen, gesprekken met kunstenaars en concerten.

Miquel Navarro is niet in de laatste plaats bekend om zijn opvallende sculpturen in de openbare ruimte. Zijn El Parotet ( J 7), ‘De libelle’, staat op de Glorieta de Europa, zijn Fuente de la Pantera Rosa ( E 7), ‘Bronnen van de roze panter’, op de Calle Filipinas, niet ver van de kruising met de Avenida Peris y Valero. Niet elke inwoner van Valencia kent Miquel Navarro, maar iedereen weet waar de Pink Panther staat.